آزمایش چربی خون

فهرست مطالب

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

آزمایش چربی خون به عنوان یک آزمایش تشخیصی؛ از مهم ترین و پرکاربردترین آزمایش هاست که بارها با آن درگیر بوده ایم. چربی خون بالا نقش بسیار مهمی در ابتلا به بیماری های قلبی عروقی دارد.

به همین دلیل، با کمک یک آزمایش خون ساده، می توان سطح چربی های موجود در خون را اندازه گیری کرد. در صورت بالا بودن چربی خون و با در نظر گرفتن عوامل خطر شناخته شده، با استفاده از ورزش، رژیم غذایی و دارو، سطح چربی خون را کاهش داد و از پیامدهای نامطلوب پیشگیری کرد.

چرا انجام آزمایش چربی خون اهمیت دارد؟

بدن کلسترول مورد نیاز برای عملکرد مناسب را تولید می کند. اما منبع اصلی برخی از کلسترول ها، مواد غذایی مصرفی است. مصرف بیش از حد غذاهایی که سرشار از چربی های اشباع شده و چربی های اشباع نشده ترانس هستند و استعداد ارثی، می توانند منجر به کلسترول بالا شوند.

کلسترول اضافی ممکن است در پلاک های دیواره ی رگ های خونی رسوب کند. پلاک ها می توانند باعث تنگ شدن مجرای رگ های خونی باریک شوند یا در نهایت آن ها را مسدود کنند. این وضعیت منجر به تصلب شرایین می شود و خطر بیماری های بی شماری از جمله بیماری های قلبی و سکته ی قلبی را افزایش می دهد.

در مقاله “لیست آزمایش های لازم برای چکاپ کامل بدن” می توانید راهنمایی کامل از چکاپ های لازم برای سلامت را مطالعه کنید.

علائم چربی خون داری و می‌ترسی؟

پس همین حالا مشاوره بگیر

چربی خون چیست؟

لیپیدها گروهی از چربی‌ها هستند که از در ساختار سلول ها نقش دارند و از منابع انرژی به شمار می روند. آزمایش چربی خون، میزان لیپیدهای موجود در خون را اندازه گیری می کند.

دو لیپید مهم یعنی کلسترول و تری گلیسیرید، توسط لیپوپروتئین ها در خون منتقل می شوند. هر نوع لیپوپروتئین حاوی ترکیبی از کلسترول، تری گلیسیرید، پروتئین و مولکول های فسفولیپید است.

سه نوع لیپوپروتئین در خون وجود دارد (بر اساس چگالی ):

به زبان دیگر، HDL چربی خوب بوده زیرا HDL، کلسترول اضافی را گرفته و آن را برای حذف به کبد می برد.

بنابراین لازم است مقدار HDL در خون بالا باشد. اما LDL به علت رسوب در عروق (تصلب شرایین) و افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی، چربی بد بوده و مقدار آن در خون باید کنترل شود. چربی خون بالا منجر به بیماری کبد چرب می‌شود.

آیا بالا بودن چربی خون، نشانه ای دارد؟

سطح بالای چربی در خون علائم مشخصی ندارد، اما می تواند خطر ابتلا به بیماری هایی را که دارای علائم هستند از جمله آنژین (درد قفسه ی سینه ناشی از بیماری قلبی)، فشار خون بالا، سکته‌ مغزی و سایر بیماری های گردش خون را افزایش دهد.

بدون آزمایش خون، ممکن است تا زمانی که دچار حمله ی قلبی یا سکته نشده باشید، هیچگاه نفهمید که مقادیر زیادی چربی در خون شما وجود دارد.

در برخی از افراد که دارای سطح چربی خون بالایی هستند، برآمدگی های مایل به زرد و چربی که گزانتوم نامیده می شود، در پوست آن ها دیده می شود.

بسیاری از افراد چاق یا مبتلا به دیابت نیز دارای کلسترول بالا هستند.

سطح بالای چربی در خون علائم مشخصی ندارد، اما می تواند خطر ابتلا به بیماری هایی را که دارای علائم هستند را افزایش دهد.

در آزمایش خون، چه چیزهایی اندازه گیری می شوند؟

در چه سنی و با چه فاصله ی زمانی باید آزمایش چربی خون را انجام داد؟

مردان با سن بیشتر از ۴۵ سال و زنان با سن بیشتر از ۵۵ سال، در صورت عدم وجود عوامل خطر، هر ۴ تا ۶ سال لازم است آزمایش چربی خون را انجام دهند. 

آزمایش چربی خون در کودکان، نوجوانان و جوانان، ۱ بار در سن ۹ تا ۱۱ سالگی و بار دیگر در سن ۱۷ تا ۲۱ سالگی، انجام می شود.

کودکان با سن زیر ۲ سال، لازم نیست آزمایش چربی خون انجام دهند.

اگر کودک سابقه ی خانوادگی ابتلا به بیماری عروق کرونر زودرس یا سابقه ی شخصی چاقی یا دیابت را دارد، ممکن است آزمایش چربی خون زودهنگام یا مکرر انجام شود.

در صورت وجود عوامل خطر یا برای نظارت بر اثربخشی درمان، برای نظارت بر چربی خون، لازم است در فواصل منظم و با توجه به نتایج آزمایشات قبلی، آزمایش چربی خون تکرار شود.

مردان با سن بیشتر از ۴۵ سال و زنان با سن بیشتر از ۵۵ سال، هر ۴ تا ۶ سال لازم است آزمایش چربی خون را انجام دهند.

عوامل خطر چربی خون بالا چیست؟

در صورت وجود عوامل خطر ابتلا به چربی خون بالا، لازم است آزمایش اندازه گیری چربی خون را زودتر و مکرر انجام شود. عوامل خطر چربی خون بالا عبارتند از:

آیا لازم است قبل از انجام آزمایش چربی خون ناشتا بود؟

برای انجام آزمایش چربی خون، لازم است ۱۰ تا ۱۴ ساعت قبل از نمونه گیری ناشتا باشید. به این منظور، شب قبل از انجام آزمایش، وعده ی شام سبک و در حد وعده صبحانه، مصرف کنید. اما نوشیدن آب مانعی ندارد.

تفسیر نتایج آزمایش چربی خون

در زیر به بررسی مقادیر طبیعی چربی های موجود در خون می پردازیم:

کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)

کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)

کلسترول (Choles e ol)

تری گلیسرید (T iglyce ides)

مقدار LDL هدف

در صورت بالا بودن چربی خون، چه راه های درمانی وجود دارد؟

حفظ سبک زندگی سالم، بخش مهمی از برنامه ی درمان چربی خون بالا و حفظ سلامت قلب است. با رعایت موارد زیر می توانید سبک زندگی خود را تغییر دهید:

از چه داروهایی برای کاهش چربی خون استفاده می شود؟

داروهایی که با عملکرد های مختلف باعث کاهش سطح چربی خون می شوند عبارتند از:

نگران چربی خون خودت هستی؟ همین الان مشاوره بگیر

در چه افرادی باید داروی کاهنده ی چربی خون استفاده شود؟

در صورت وجود عوامل خطر برای نظارت بر چربی خون، لازم است در فواصل منظم و با توجه به نتایج آزمایشات قبلی، آزمایش چربی خون تکرار شود.

۱۰ راهکار تغذیه ای برای کاهش چربی خون

قیمت آزمایش چربی خون در سال ۱۴۰۳

هزینه آزمایش چربی خون در سال ۱۴۰۳ با آزمایش خون همراه است. آزمایش چربی خون بخشی از آزمایش خون است و هزینه‌ی آزمایش خون در سال ۱۴۰۳ بین ۴۰۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است. اگر تنها تعدادی از فاکتورهای این آزمایش اندازه گیری شود، هزینه به مراتب کاهش پیدا می‌کند.

قیمت آزمایش چربی خون در سال ۱۴۰۲

هزینه آزمایش چربی خون باتوجه به نوع آزمایشگاه متفاوت است. در مراکز عمومی به نسبت مراکز خصوصی شما هزینه کمتری برای آزمایش خون پرداخت می‌کنید. ممکن است، متخصص چند فاکتور مختلف را در آزمایش شما بررسی کند. به همین دلیل تعیین قیمت دقیق آزمایش مشکل است. برای اطلاع از قیمت دقیق بهتر است، با آزمایشگاه مورد نظر تماس بگیرید.